Βιογραφικό Η Κωνστάνς Δημά γεννήθηκε στο Γράμμο Καστοριάς. Έχει ζήσει και εργαστεί ως ξεναγός, μεταφράστρια, διερμηνέας και καθηγήτρια στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση στην πρώην Τσεχοσλοβακία - σήμερα Τσεχία -, Γαλλία, Βουλγαρία, Ελλάδα και Βέλγιο. Το καλοκαίρι του 2009 επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην παραθαλάσσια Αμνισσό του Ηρακλείου Κρήτης.
Η Κωνστάνς Δημά έχει εκδώσει τέσσερις ποιητικές συλλογές (από τις οποίες μία δίγλωσση και μία τετράγλωσση σε μορφή e-book), μία μαρτυρία, μία μυθιστορηματική μαρτυρία στα ελληνικά και στα γαλλικά, ένα δοκίμιο κι ένα μυθιστόρημα στα γαλλικά και αρκετά βιβλία μεταφράσεων. Έχει συνεργαστεί με τον σκηνοθέτη Γιώργο Αγαθονικιάδη στη συγγραφή του σεναρίου για τη μεγάλου μήκους ταινία του, "Φθινοπωρινή επιστροφή", με μαθητές της Βαρβακείου Σχολής στο λεύκωμα "Les coins lumineux d'Athènes" ("Φωτεινές γωνιές της Αθήνας"), με μαθητές του ελληνικού Γυμνασίου-Λυκείου Βρυξελλών στο λεύκωμα "Invitation à un voyage captivant" ("Πρόσκληση σ' ένα συναρπαστικό ταξίδι") καθώς επίσης και με ποιητές, μεταφραστές και γλωσσολόγους δημοσιεύοντας σε διάφορους εκδοτικούς οίκους και περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, γαλλικά, τσέχικα, βουλγαρικά, αγγλικά, ισπανικά, ιταλικά και ρωσικά.
ΚατηγορίεςΠοίηση, Θέατρο - Σενάριο, Δοκίμιο, Μετάφραση, Μυθιστόρημα
Συνδέσεις (links) Βιβλιονέτ Εργογραφία
Ποίηση:
Imo pectore, Ξάνθη, 1990 (εξαντλημένο)
Αποχρώσεις των ονείρων, Ξάνθη, 1993 (εξαντλημένο)
Σκιά και φως (δίγλωσση έκδοση ελληνο-γαλλική), Ξάνθη, 1995 (εξαντλημένο)
Asphyxie (τετράγλωσση έκδοση στα ελληνικά, γαλλικά, τσεχικά και βουλγαρικά σε μορφή e-book), παραγωγή cd-rom Βασίλης Ντουμάνης, μουσική επένδυση Γιώργης Χριστοδούλου, Αθήνα, 2008 (εξαντλημένο)
Πεζά:
Μαρτυρία:
Οι μικροί πρίγκιπες του σύμπαντος, εκδόσεις Εστία, Αθήνα, 1998 & εκδ. L’Harmattan, Παρίσι, 2002
Μυθιστόρημα:
Το κυανόχρωμα της μοναξιάς, εκδ. Persée, Aix-en-Provence(Γαλλία), 2011
Έξι σύντομα πεζογραφήματα
Τα σκοτεινά μονοπάτια της αγάπης και της φιλίας(συγγραφή στα ελληνικά) (ανέκδοτο)
Δοκίμιο:
Οι μορφές αγάπης στο έργο του Ζαν-Κλωντ Βιλλαίν, εκδ. Κορνηλίας Σφακιανάκη & Εργαστηρίου Συγκριτικής Γραμματολογίας Α.Π.Θ, σειρά: "Διακειμενικά", αρ. 5, Θεσσαλονίκη, 2006
Σενάριο (συγγραφή στα τσεχικά σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Γιώργο Αγαθονικιάδη πάνω στην ιδέα του ίδιου) για την ταινία μεγάλου μήκους Φθινοπωρινή επιστροφή, Τσεχική τηλεόραση Στούντιο Μπρνό & ΕΡΤ, 2001.
Λεύκωμα:
Φωτεινές γωνιές της Αθήνας (δίγλωσση παρουσίαση γαλλο-ελληνική του λευκώματος εμπλουτισμένου με δραστηριότητες πάνω στα αξιοθέατα της Αθήνας, σε συνεργασία με μαθητές των Γαλλικών της Βαρβακείου Πειραματικής Σχολής), μαζική παραγωγή CD: Σύνδεσμος Καθηγητών Γαλλικής, Αθήνα, 2005, web site: http://gym-peir-athin.att.sch.gr
Φωτεινές γωνιές της Αθήνας (τετράγλωσση έκδοση στα γαλλικά, ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά σε συνεργασία με μαθητές και τους καθηγητές Νιτσοπούλου, Βέκιος, Λαΐου της Βαρβακείου Πειραματικής Σχολής), παραγωγή Ιωαννίδης, Αθήνα, 2005
Πρόσκληση σε ένα συναρπαστικό ταξίδι (σε συνεργασία με μαθητές του Ελληνικού Γυμνασίου-Λυκείου Βρυξελλών), Βρυξέλλες, 2009, web site: www.grschool.be
Μεταφράσεις
από τα ελληνικά στα γαλλικά (σε συνεργασία με τον Ζαν-Κλωντ Βιλλαίν, εκδ. L’Harmattan, Παρίσι):
Εκλογή ποιημάτων της Βικτωρίας Θεοδώρου (ποίηση), 2001
Ναός του Κόσμου του Γιάννη Υφαντή (ποίηση), 2003
από τα γαλλικά στα ελληνικά:
(έργων του Ζαν-Κλωντ Βιλλαίν που βγήκαν από τις Εκδόσεις L’Harmattan):
Οι θυσιασμένοι: ο ταύρος, ο Βαν Γκογκ και ο Δον Ζουάν (Μυθοπλαστικά δοκίμια για την κατανόηση των μύθων), εκδ. Ανεμοδείκτης, Αθήνα, 2005
Ο τάφος των βασιλέων (ποίηση) (ανέκδοτο)
Λαύρυς (θεατρικό έργο), (ανέκδοτο)
(ποιημάτων του Φρανσίς Ντάνεμαρκ)
Εκλογή ποιημάτων (ετοιμάζεται για έκδοση)
από τα τσεχικά στα ελληνικά:
Φθινοπωρινή επιστροφή, του σκηνοθέτη Γιώργου Αγαθονικιάδη (σενάριο)
από τα τσεχικά στα γαλλικά:
Φθινοπωρινή επιστροφή (σε συνεργασία με τον Ζαν-Κλωντ Βιλλαίν) (σενάριο)
Άλλες Εκδόσεις
Ιδιωτική έκδοση της τετράγλωσσης ποιητικής συλλογής (στα ελληνικά, γαλλικά, τσεχικά και βουλγαρικά ) σε μορφή e- book Asphyxie, παραγωγή Cd & φωτογραφίες Βασίλης Ντουμάνης, μουσική επένδυση Γιώργης Χριστοδούλου, Αθήνα, 2008.
Απόσπασμα από το έργο της
Aπόσπασμα από τη μαρτυρία της Κωνστάνς Δημά «Οι μικροί πρίγκιπες του σύμπαντος» (σσ. 163-167), εκδ. Εστία, Αθήνα. 1998.
[…]
Η θεία μου η Γεωργία, ύστερα από τόσες δοκιμασίες, πόνο, βάσανα, κούραση, ξεριζωμούς και στερήσεις, είχε γίνει σκληρή. Ωστόσο, ποτέ μου δεν είχα μεγαλύτερη αίσθηση ζεστασιάς ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς μου όσο στα στιβαρά αγροτικά μπράτσα που με είχαν φέρει πάνω στη Γη. Μη μπορώντας να συνέλθει από αυτή την αναπάντεχη παρουσία, η θεία μου με πολιορκούσε με ερωτήσεις απ’ όπου έσταζε ο πόνος και η συγκίνηση : “Είσαι στ’ αλήθεια εσύ; Ποιος θα το πίστευε πως θα γινόσουν τόσο όμορφη. Φοβόμουν μην πεθάνεις στα χέρια μου. Καθώς είχες γεννηθεί πρόωρα, ήσουν ελαφριά σαν πούπουλο. Η πρώτη σου κραυγή έσβησε υποστιγμής. Μόλις που άκουγα το χτύπο της καρδιάς σου. Ψάχναμε σαν τρελές με τι να σε πλύνουμε, με τι να σε σκεπάσουμε, δεν ξέραμε πώς να σου επαναφέρουμε την αναπνοή. Μερικοί μάλιστα σκέφτηκαν πως θα ήταν καλύτερα να ξαναγυρίσεις στα σπλάχνα της Μητέρας τροφού, για να μη ζήσεις να βάσανα του ανθρώπου πάνω στη Γη. Η Ελένη έκλαιγε με λυγμούς, παρακαλούσε να σώσουμε την αδελφούλα της, ικέτευε να μην αφήσουμε τη μανούλα της στο αίμα να πνιγεί. Ο Κωστάκης μου έτρεχε λαχανιασμένος ζητώντας απελπισμένα βοήθεια. Οι κραυγές του καίγονταν στο πέταγμα από τις ακτίνες που ο κατάμαυρος ουρανός έστελνε κάθετα πίσω στα σωθικά μας, όπου κατοίκησε ο καπνός. Το πυρπολημένο δάσος έπνιγε το βήχα μέσα στο στήθος των απογυμνωμένων από φύλλα δέντρων. Δε γνωρίζαμε ούτε την ώρα ούτε την ημέρα ούτε αν βρισκόμασταν ακόμη στην Ελλάδα ή αν είχαμε διασχίσει τα σύνορα”.
Ο ξάδελφος μου ο Κώστας ανέλαβε να μου βρει δικηγόρο. Αυτός μάθαινε λίγο λίγο την ιστορία μου μέσα από τις καταθέσεις των θείων μου, της αδελφής μου και των δικών μου, όσο μου ήταν δυνατό να τον διαφωτίσω, διότι, προς μεγάλη του έκπληξη, δεν είχα ούτε καν ληξιαρχική πράξη γεννήσεως και έχοντας μεγαλώσει σε ξένα χέρια και με τη φροντίδα ατόμων με τα οποία δεν είχα κανένα δεσμό αίματος, ήμουν ελάχιστα ενημερωμένη πάνω στα ερωτήματα που τον ενδιέφερε να πάρει απάντηση. Ο δικηγόρος μου, βαθιά συγκινημένος από την αφήγησή μου, δε δέχτηκε, παρά τις διαμαρτυρίες μου, να τον πληρώσω. Μόνο πολύ αργότερα, όταν έλαβε τη συλλογή μου ποιημάτων Αποχρώσεις των ονείρων, την οποία του είχα στείλει σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, μου απάντησε αμέσως γράφοντάς μου πως ήταν το λιγότερο που μπόρεσε να κάνει για μένα. Μου εκμυστηρεύτηκε πως δεν αισθανόταν καλά σπάζοντας τον όρκο που είχε δώσει στον ξάδελφο μου, μα θεωρούσε πιο τίμιο να μάθω πως εκείνος, μην μπορώντας να συμφιλιωθεί με τη σκέψη πως κανένας στην οικογένεια δε με βοήθησε στα πρώτα μου βήματα στην Ελλάδα, επέμενε να τον πληρώσει.
Στη δίκη, που έγινε στις 26 Φεβρουαρίου 1991 στο δικαστικό μέγαρο της Λάρισας, η θεία μου Αλεξάνδρα όρθια μπρος στο δικαστή αισθάνθηκε χαμένη. Μόλις που ακούγαμε την ιστορία που διηγιόταν. Η φωνή της έτρεμε, όταν μιλούσε για την τραυματισμένη συννυφάδα της, την οποία στήριζαν για να μπορεί να προχωρήσει, και η οποία μπρος στη θέα του αίματος λιποθύμησε. Ξαφνικά η θεία μου ξέσπασε σε λυγμούς. Προσπαθούσε να θυμηθεί τη χρονολογία γέννησής μου. Στο δικαστή απάντησε πως ήταν το 1949. Δεν ήταν επίσης σίγουρη αν είχα γεννηθεί πριν μπούνε στην Αλβανία.
Ανάμεσα στα δάκρυα που κυλάνε σα χείμαρρος, η θεία μου προσπαθεί να γίνει κατανοητή. “Είμαι γριά, μπορεί να έκανα λάθος”, επαναλαμβάνει ασταμάτητα. Τη βγάλανε έξω για να ηρεμήσει και να θυμηθεί.
Η ανάκριση συνεχίζεται. Ξάφνου η σταθερή φωνή της θείας Γεωργίας ανεβαίνει, τρυπάει τη νεκρική σιγή στην ασφυχτική αίθουσα. Με κομμένη την ανάσα την ακούμε να βγάζει κραυγή αγανάκτησης και ελπίδας συνάμα: “Εάν υπάρχει θεός, θα κρίνει τις πράξεις μας. Μα σταματήστε επιτέλους να κυνηγάτε τα παιδιά μας. Αφήστε τα ν’ αναπνεύσουν. Αυτά δε φταίνε σε τίποτα”.
Επιστρέφοντας στην αίθουσα η θεία Αλεξάνδρα δηλώνει το ίδιο ρητά όπως και η συννυφάδα της, ότι γεννήθηκα σε ελληνικό έδαφος το 1948.
Η καημένη δεν καταλάβαινε γιατί την ευχαριστούσα. “Τι σημασία έχει αν γεννήθηκες στην Ελλάδα;”, με ρωτούσε την ώρα που γυρνούσαμε στο σπίτι της. “Ένα βήμα μόνο έφτανε για να βρεθούμε στο αλβανικό έδαφος. Μα είναι πολύ πιθανό”, έλεγε, “να γεννήθηκες την ίδια στιγμή που περάσαμε τα σύνορα. Είχε καπνό, ξέρεις. Κι έπειτα, δε θυμάμαι πια, είμαι τόσο γριά. Γιατί δε μας αφήνουν στην ησυχία μας. Τόσα χρόνια στη Ρουμανία, μακριά από την πατρίδα. Σύντομα θα πεθάνω. Δε θέλω πια να θυμάμαι.”
[…]
