Βιογραφικό Σημείωμα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΥΚΗΣ (1899-1991)


Ο Γιάννης Λεύκης (πραγματικό όνομα Γιάννης Παπαγγέλου) γεννήθηκε στη Λάρνακα της Κύπρου. Η οικογένειά του ήταν φτωχή, ενώ οικονομικές δυσκολίες τον συνόδεψαν σ’ όλη τη ζωή του. Αποφοίτησε από το Εμπορικό Λύκειο της Λάρνακας (1917). Εργάστηκε στην εταιρεία Khedivial Mail Steamship and Craning Dock Company (1917-1927) και στην Κυπριακή Εταιρεία Οινοπνευματωδών (1927-1958). Από νεαρή ηλικία στράφηκε στην ποίηση και πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο της λογοτεχνίας με ένα δημοσίευμα στην κυπριακή εφημερίδα Ηχώ το 1915. Συνιδρυτής με τον Παναγιώτη Κτωρίδη του φιλολογικού περιοδικού της Λάρνακας Μούσα, του οποίου η κυκλοφορία απαγορεύτηκε από την αποικιακή κυβέρνηση της Κύπρου, και με τον Αιμίλιο Χουρμούζιο του περιοδικού Αβγή, συνεργάστηκε με τις εφημερίδες της Κύπρου Σάλπιγξ, Αλήθεια, Νέος Άνθρωπος, Ελευθερία και με τα περιοδικά Κυπριακά Γράμματα και Νέα Εποχή. Πολιτικά στρατευμένος στο χώρο της Αριστεράς, ήταν από τα πρώτα μέλη του Κομουνιστικού Κόμματος Κύπρου και το 1926 πήρε μέρος στο πρώτο συνέδριο του κόμματος που έγινε στη Λεμεσό. Παράλληλα ασχολήθηκε με το θέατρο ως σκηνοθέτης παραστάσεων Αρχαίου Δράματος στην Ιδιωτική Σχολή Λεμεσού. Το 1935 κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή του, που είχε τίτλο Στεναγμοί και πόθοι και ακολούθησαν οι συλλογές Το τραγούδι των ξυπνημένων ανθρώπων και Η τριλογία της ζωής και του θανάτου. Δημοσίευσε επίσης λογοτεχνικές μεταφράσεις και μελέτες για τη νεοελληνική λογοτεχνία.
1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Γιάννη Λεύκη βλ. Κουδουνάρης Αριστείδης Λ., «Λεύκης Γιάννης», Βιογραφικόν Λεξικόν Κυπρίων 1800-1920. Λευκωσία, 1995 (έκδοση γ΄).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Βερνάλης Αδαμάντιος, Ανθολογία Κυπρίων Ποιητών 1878 – 1934. Κύπρος, 1934.
• Ιωαννίδης Κλείτος, «Γιάννης Λέφκης», Ιστορία της νεώτερης κυπριακής λογοτεχνίας, σ.148-150. Λευκωσία, 1986 (για βιβλιοκρισία του Ιωαννίδη βλ. Παναγιώτου Νίκος, Κριτική θεώρηση της «Ιστορίας της νεώτερης κυπριακής λογοτεχνίας» του Κλείτου Ιωαννίδη. Λευκωσία, 1986).
• Κουδουνάρης Αριστείδης Λ., «Λεύκης Γιάννης», Βιογραφικόν Λεξικόν Κυπρίων 1800-1920. Λευκωσία, 1995 (έκδοση γ΄).
• Νικολαΐδης Τάσος, Φυσιογνωμίες της Λεμεσού, σ.55-67. Λεμεσός, 1981.
• Παιονίδης Πάνος, «Γιάννης Λέφκης – Παπαγγέλου, ο αγωνιστής λογοτέχνης», Νέα Εποχή159, 3-4/1983, σ.980-984.
• Πιλαβάκης Κ., Η Λεμεσός σ’ άλλους καιρούς. Λεμεσός, 1977.

Εργογραφία

(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)

Ι.Ποίηση
• Στεναγμοί και πόθοι. Λεμεσός, 1935.
• Το τραγούδι των ξυπνημένων ανθρώπων και άλλα ποιήματα. Λεμεσός, 1963.
• Η τριλογία της ζωής και του θανάτου. Λεμεσός, 1967.
ΙΙ.Μελέτες
• Βασίλης Μιχαηλίδης, ο ποιητής της Κύπρου. Κύπρος, 1937.
• Πώς πρέπει να μελετηθεί η νεότερη Κυπριότικη Λογοτεχνία. Λεμεσός, 1966.
• Νερό χρειάζεται ο τόπος. Λεμεσός, 1966.
• Από αφορμή μια μελέτη του καθηγητή Ι.Συκουτρή. Λεμεσός, 1966.
• Οι Ρίζες. Λεμεσός, 1984.
ΙΙΙ. Μεταφράσεις
• Ξένα τραγούδια με τη δική μου φωνή. Λεμεσός, 1967.