Βιογραφικό Σημείωμα

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ (1859-1911)


Ο Γεώργιος Δροσίνης καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών του Μεσολογγίου και γεννήθηκε στην Αθήνα. Τις εγκύκλιες σπουδές του παρακολούθησε στη Βαρβάκειο Σχολή και το Λύκειο Σουρμελή. Σπούδασε Νομική και, με σύσταση του Νικολάου Πολίτη, Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ιστορία Καλών Τεχνών και ξένης φιλολογίας στη Γερμανία (Λειψία, Δρέσδη, Βερολίνο 1885-1888). Επέστρεψε στην Αθήνα και από το 1889 ως το 1897 υπήρξε διευθυντής του περιοδικού της Εστίας, που ο ίδιος μετέτρεψε σε εφημερίδα το 1894. Την ίδια περίοδο διηύθυνε επίσης τα περιοδικά Εθνική Αγωγή και Μελέτη (που ίδρυσε επίσης). Το 1899 μαζί με τον Δημήτριο Βικέλα ίδρυσαν το Σύλλογο προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, όπου εξέδωσε λογοτεχνικά έργα, λαογραφικές και άλλες μελέτες. Το 1901 ίδρυσε τις σχολικές βιβλιοθήκες και το 1908 το εκπαιδευτικό μουσείο. Συνέβαλε επίσης στην ανέγερση του Οίκου Τυφλών και της Σεβαστοπούλειας Επαγγελματικής Σχολής, του Α΄ Εκπαιδευτικού Συνεδρίου του 1907 και της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρίας (1908). Από το 1914 και ως το 1923 διετέλεσε τμηματάρχης του υπουργείου Παιδείας με ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, ενώ υπήρξε επίσης μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το έτος ίδρυσής της (1926). Από το 1922 διηύθυνε το Ημερολόγιο της Μεγάλης Ελλάδος, ενώ. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1879 με ποιήματά του στο περιοδικό Ραμπαγάς. Στην πρώτη φάση της λογοτεχνικής παραγωγής του ανήκουν οι συλλογές Ιστοί αράχνης (1880) και Σταλακτίται (1881), με τις οποίες εντάχτηκε στους νεωτεριστές ποιητές που απομακρύνθηκαν από το πομπώδες ύφος των αθηναίων ρομαντικών της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής. Με τις συλλογές Ειδύλλια (1884) και Γαλήνη (1902) προσχώρησε στη γενιά του 1880, ενώ συνέχισε να δημοσιεύει ποιήματα ως το 1930 με τη συλλογή Βραδιάζει, καθώς επίσης διηγήματα και μυθιστορήματα. Πέθανε στην Κηφισιά το 1951. Ο Γεώργιος Δροσίνης εντάσσεται στους ποιητές της νέας Αθηναϊκής Σχολής, κυρίως λόγω της δημοτικής γλώσσας και της απλότητας της έκφρασης της ποίησής του, καθώς και των επιρροών που δέχτηκε από τους παρνασσιστές γάλλους ποιητές και την παρνασσική ποίηση του Παλαμά. Στην πεζογραφία του επηρεασμένος από τον Εμμανουήλ Ροΐδη, το Νικόλαο Πολίτη και τον ΄Άγγελο Βλάχο, αλλά και από τις σπουδές του στη Γερμανία (υπήρξε δια βίου θαυμαστής των Schiller, Wagner και Goethe), επέλεξε συχνά θέματα από τη ζωή στην ελληνική επαρχία προτάσσοντας μια ειδυλλιακή αντιμετώπισή της. Τοποθετείται έτσι στην πρώτη φάση της ηθογραφικής πεζογραφίας στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Γεώργιου Δροσίνη βλ. Αγγελάτος Δημήτρης, «Δροσίνης Γεώργιος», Παγκόσμιιο Βιογραφικό Λεξικό3. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985, Κατσή - Χρυσογέλου ΄Αννα, «Γεώργιος Δροσίνης» , Η παλαιότερη πεζογραφία μας·Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμοΖ΄ (1880-1900). Αθήνα Σοκόλης, 1997, Μαυροειδή – Παπαδάκη Σοφία, «Δροσίνης Γεώργιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας6. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Μερακλής Μ.Γ., «Γεώργιος Δροσίνης», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.304-307. Αθήνα, Σοκόλης, 1977.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Αγγελάτος Δημήτρης, «Δροσίνης Γεώργιος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό3. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.
• Άγρας Τέλλος, «Σύγχρονοι έλληνες λογοτέχναι· Γεώργιος Δροσίνης», Νέα Εστία16, ετ.Η΄, 1η/8/1934, αρ.183, σ.678-684 και 15/8/1934, αρ.184, σ.735-743 (τώρα και στον τόμο Τέλλος Άγρας, Κριτικά Τόμος δεύτερος· Ποιητικά πρόσωπα και κείμενα· Φιλολογική επιμέλεια Κώστας Στεργιόπουλος, σ.29-59. Αθήνα, Ερμής, 1981).
• Γκ(όλφης) Ρ(ήγας), «Κριτική για την Έρση», Νέα ΕστίαΕ΄, 11/7/1929, αρ.59, σ.439-440.
• Γκ(όλφης) Ρ(ήγας), «Η πεζογραφία του Δροσίνη», Φιλολογική Πρωτοχρονιά9, 1952, σ.99-100
• Θέμελης Γ. (επιμ.), Προβελέγγιος – Δροσίνης – Πολέμης – Στρατήγης – Καμπάς. Αθήνα, Αετός, 1953 (στη σειρά Βασική Βιβλιοθήκη, αρ.24).
• Θρύλος ΄Αλκης, «Γεώργιος Δροσίνης» , Σήμερα7, ετ.Α΄, Ιούλιος 1933, σ.205-213 [= Μόρφές της ελληνικής πεζογραφίας· Και μερικές άλλες μορφές, σ.113-132. Αθήνα, Δίφρος, 1962].
• Καιροφύλας Κ., «Ο Παλαμάς και ο Δροσίνης όπως τους γνώρισα», Φιλολογική Πρωτοχρονιά, 1960, ετ.17, σ.187-196.
• Καραντώνης Αντρέας, «Ένας ανώφελος κριτικός», ΙδέαΒ΄, Δεκέμβρης 1933, ετ.Α’, αρ.12, σ.347-356.
• Καραντώνης Αντρέας, «Η προσφορά του Δροσίνη», Νέα ΕστίαΝ΄, 15/10/1951, αρ.583, σ.1358-1565. (Το ίδιο και με τίτλο «Γεώργιος Δροσίνης», Καινούργια Εποχή, Φθινόπωρο 1959, σ.186-197 και στο Φυσιογνωμίες· Τόμος πρώτος, σ.160-184. Αθήνα, Παπαδήμας, 1977).
• Κατσή - Χρυσογέλου ΄Αννα, «Γεώργιος Δροσίνης», Η παλαιότερη πεζογραφία μας·Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμοΖ΄. Αθήνα Σοκόλης, 1997.
• Κυριακίδης Στίλπων, «Ελληνική Χαλιμά· Τα ωραιότερα παραμύθια του ελληνικού λαού. Εκλογή και διασκευή Γ.Δροσίνη […]», ΛαογραφίαΗ΄, 1921, σ.273-274.
• Μερακλής Μ.Γ., «Γεώργιος Δροσίνης», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.304-307. Αθήνα, Σοκόλης, 1977.
• Μποέμ[= Δημήτρης Χατζόπουλος], «Το βοτάνι της αγάπης παρά του κ. Γεωργίου Δροσίνη», Ο ΔιόνυσοςΑ΄, 1901, σ.74-75. Φωτογραφική ανατύπωση του περιοδικού: Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 1981.
• Νιρβάνας Παύλος, «Γεωργίου Δροσίνη: Γαλήνη», Παναθήναια5, ετ.Γ΄, 15/1/1903, σ.211-214.
• Ξενόπουλος Γρηγόριος, «Φιλολογική ζωή·Το βοτάνι της αγάπης υπό Γεωργίου Δροσίνη», ΠαναθήναιαΒ΄, Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1901, σ.189-193.
• Ξενόπουλος Γρηγόριος, «Η κωμωδεία του Αριστείου και ο Γεώργιος Δροσίνης», Φιλολογική Πρωτοχρονιά, 1975, ετ.32, σ.232-240.
• Παλαμάς Κωστής, «Ο Ισπανός που θυμάται την Ελλάδα του», Ελεύθερος λόγος, 13/7/1925.
• Παλαμάς Κωστής, ΄Απαντα2, σ.130-137 και 8, σ.392-422. Αθήνα, Μπίρης, χ.χ.
• Παναγιωτόπουλος Σπύρος,΄Ανθρωποι, καιροί και τόποι, σ.179-205. Αθήνα, Ι.Σιδέρης, 1964.
• Παπακώστας Γιάννης - Πάτσιου Βίκυ – Σκαρβέλη - Νικολοπούλου Αγγελική, Βιβλιογραφία Γεωργίου Δροσίνη· Πρώτη καταγραφή. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1991.
• Περάνθης Μιχαήλ, «Γνωριμίες· Φιλολογικά πορτραίτα», Μορφές και κείμενα της λογοτεχνίας μας, σ.83-87. Αθήνα, Χιωτέλλης, 1976.
• Πετρίδης Μιχαήλ, Σύντομοι χαρακτηρισμοί των τωρινών μας λογοτεχνών. Αθήνα, εκδ. Εταιρίας Αθηνά, 1927.
• Πολίτης Λίνος, «Ο Γεώργιος Δροσίνης και η γενιά του», Η Καθημερινή, 12/4/1960.
• Σαχίνης Απόστολος, «Γεώργιος Δροσίνης», Το νεοελληνικό μυθιστόρημα· Ιστορία και κριτική, σ.146-152. Αθήνα,Εστία, 1958 (και έκτη, διορθωμένη έκδοση, 1991).
• Στεργιόπουλος Κώστας, «Η αφηγηματική πεζογραφία του Δροσίνη», Νέα Δομή6, 1/11/1976, σ.70-72 (τώρα και στον τόμο ΠεριδιαβάζονταςΒ΄· Στο χώρο της παλιότερης πεζογραφίας μας, σ.101-109. Αθήνα, Κέδρος, 1986).
• Ψυχάρης, Ρόδα και μήλαΑ΄, σ.221 και 255-256 και Ε΄ μέρος α΄. Αθήνα, 1902.
• Hesseling D.C.-Pernot N. Histoire de la litterature grecque moderne, σ.99-103. Παρίσι, Les Belles Lettres, 1924.
• Francesco de Simone Brouwer. «Η ελληνική μυθιστορία», Νέα ΕστίαΖ΄, 1η/2/1930, αρ.75, σ.141.
Αφιερώματα περιοδικών
• Νέα Εστία46, 1η/10/1949, αρ.534, σ.1233-1241.
• Ελληνική Δημιουργία4, 1/12/1949 αρ.44 και 7 αρ.71.
• Φυσιολάτρης27, 3/1951.
• Νέα Εστία50, ετ,ΚΕ΄,15/10/1951, αρ.583.

Εργογραφία

(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις) 1

Ι.Ποίηση
• Ιστοί αράχνης. Αθήνα, τυπ.Ανδρέα Κορομηλά, 1880.
• Σταλακτίται. Αθήνα, τυπ.Ανδρέα Κορομηλά, 1881.
• Ειδύλλια. Αθήνα, τυπ.Αττικού Μουσείου, 1884.
• Αμάραντα. Αθήνα, τυπ.Γ.Κασδόνη Εστία, 1890.
• Γαλήνη (1891-1902). Αθήνα, τυπ.Εστίας, 1902.
• Φωτερά Σκοτάδια (1903-1914). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1915.
• Κλειστά βλέφαρα (1914-1917). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1918.
• Πύρινη Ρομφαία - Αλκυονίδες (1912-1921). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1921.
• Το μοιρολόι της ΄Ομορφης. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1927.
• Θα βραδιάζη (1915-1922). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1930.
• Είπε (1912-1932). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1932.
• Φευγάτα χελιδόνια (1911-1935). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1936.
• Σπίθες στη στάχτη. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1940.
• Λαμπάδες. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1947.
ΙΙ.Πεζογραφία
• Αγροτικαί επιστολαί. Αθήνα, τυπ.Κορίννης, 1882
• Οδοιπορικές εντυπώσεις: Τρεις ημέρες εν Τήνω. Αθήνα, τυπ.Κορίννης, 1883.
• Ο Μπαρμπα Δήμος· Διηγήσεις αγωνιστού. Αθήνα, Κασδόνης, 1884.
• Διηγήματα και αναμνήσεις. Αθήνα, τυπ. Αν. Κων/νίδου , 1886.
• Αμαρυλλίς (νουβέλα). Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1886.
• Το βοτάνι της αγάπης. Αθήνα, Π.Ματιάτος, 1901.
• Παιδικά παραμύθια·α΄. Ως παραμύθια. Αθήνα, Εστία, 1902.
• Διηγήματα των αγρών και της πόλεως. Αθήνα, Π.Ματιάτος, 1904.
• ΄Ερση. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1922.
• Ελληνική Χαλιμά· Τα ωραιότερα παραμύθια του ελληνικού λαού· α σειρά. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1921.
• Ελληνική Χαλιμά· Τα ωραιότερα παραμύθια του ελληνικού λαού· β σειρά. Αθήνα: Ι.Ν.Σιδέρης, 1926.
• Η πεντάμορφη (μελέτη). 1924.
• Σκόρπια φύλλα της ζωής μουΑ΄. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1940.
• Σκόρπια φύλλα της ζωής μουΑ΄-Δ΄. Αθήνα, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1982-1986.
• Ειρήνη. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, 1945.
• Το ανθισμένο ξύλο· Τρεις εικόνες. Αθήνα, Δημητράκος, 1948.
• Αι Μέλισσαι. Αθήνα, Συλλ. Ωφελ. Βιβλίων, 1901.
• Αι όρνιθες. Αθήνα, Συλλ. Ωφελ. Βιβλίων, 1903.
• Το ψάρεμα. Αθήνα, Συλλ. Ωφελ. Βιβλίων, 1904.
• Συλλογή φυσικής ιστορίας. Αθήνα, Συλλ. Ωφελ.Βιβλίων, 1905.
• Οι τυφλοί. Αθήνα, Συλλ. Ωφελ. Βιβλίων, 1906.
• Ο κυνηγός. Αθήνα, συλλ. Ωφελ. Βιβλίων, 1907.
• Η σκοπευτική άσκησις του έθνους. Αθήνα, Συλλ. Ωφελ. Βιβλίων, 1907.
ΙΙΙ.Μελέτες- Επιμέλειες εκδόσεων.
• Νεοελληνικά αναγνώσματα1-3. Αθήνα, 1884. (μαζί με τον Γ.Κασδόνη).
• Τα ωραιότερα δημοτικά δίστιχα. Αθήνα: Ι.Ν.Σιδέρης,1924.
• Η Πεντάμορφη. Αθήνα: Ι.Ν.Σιδέρης, 1927.
ΙV.Θέατρο
• Παράδοξος γάμος ·· Κωμωδία μονόπρακτος. Αθήνα,τυπ.Βαρβαρρήγου, 1878.
• Το Μήλον· Κωμωδία. Κατά μίμησιν του Theodore de Banville. ΕστίαΙΗ΄, 12/8/1884, αρ.450, σ.518-521 και 451, 535-539.
V. Συγκεντρωτικές εκδόσεις
• Ο ποιητής και η μνήμη· Ανέκδοτα χειρόγραφα: Ποιήματα - Γράμματα· Πρόλογος Κ.Θ.Δημαρά – Κείμενα Καίτης Βιθυνού – Μάνου. Αθήνα, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1989.
• ΆπανταΑ΄· Ποίηση (1880-1902) · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1995.
• ΆπανταΒ΄· Ποίηση (1903-1922) · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1996.
• ΆπανταΓ΄·Ποίηση (1923-1940) · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1996.
• ΆπανταΔ΄· Πεζά (1882-1886) · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1997.
• ΆπανταΕ΄· Πεζά (1887-1904) · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων,
• ΆπανταΣτ΄· Πεζά (1922-1948) · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1998.
• ΆπανταΖ΄· Σκόρπια φύλλα της ζωής μου · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων,
• ΆπανταΗ΄· Παιδικά · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων,
• ΆπανταΘ΄·Ημερολόγια · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων,
• ΆπανταΙ΄· Σύμμεικτα · Φιλολογική επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων,
1. ΄Εργα του Δροσίνη, μεταφράσεις, μελέτες, δημοσιεύτηκαν επίσης στο περιοδικό Μη χάνεσαι με το ψευδώνυμο Αράχνη, στο Σύλλογο προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, στις εφημερίδες Εστία, ΄Αστυ, Ακρόπολις, στα περιοδικά Παρνασσός, Εικονογραφημένη Εστία, Εθνική Αγωγή, Η Μελέτη, Ημερολόγιο της Μεγάλης Ελλάδος και αλλού (για περαιτέρω πληροφορίες βλέπε Παπακώστας Γιάννης - Πάτσιου Βίκυ - Σκαρβέλη Νικολοπούλου Αγγελική, Βιβλιογραφία Γεωργίου Δροσίνη· Πρώτη καταγραφή. Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1991, καθώς και Χρυσογέλου- Κατσή ΄Αννα, «Γεώργιος Δροσίνης», Η παλαιότερη πεζογραφία μας· Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο Ζ'. Αθήνα, Σοκόλης, 1997).

Επιπλέον Πληροφορίες

Χειρόγραφα του λογοτέχνη υπάρχουν στο Γενικό Αρχείο του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.)