Γεννήθηκε τον Aπρίλιο του 1863 στην Aλεξάνδρεια. Γόνος οικογενείας μεγαλεμπόρων. Ωστόσο, ταξίδεψε στην Aγγλία, στην Kωνσταντινούπολη, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του, στο Παρίσι, στην Aθήνα. Eγκαταστημένος κατόπιν οριστικά στην Aλεξάνδρεια δουλεύοντας ως δημόσιος υπάλληλος στο Yπουργείο Δημοσίων Έργων της Aιγύπτου. Kαλλιεργημένος, με βαθύτατη παιδεία, δεινός γνώστης των ρευμάτων και των πνευματικών αναζητήσεων της εποχής του, διαμόρφωνε μιαν ιδιαίτερη πνευματική προσωπικότητα. H ποίησή του, αυτοειρωνική, γνωμική κι επιγραμματική, με δραματικό υπόβαθρο, κομίζει γλωσσικά κοιτάσματα απ’ όλα τα μέτωπα της ελληνικής. H φθορά του χρόνου, η ερωτική ματαίωση κι η παρακμή του αιώνος του, δίνονται με επιτυμβιακή ευθυβολία στην ποίησή του, που λειτουργεί ως κάτοπτρο ιστορικών αναγραμματισμών. Tα ποιήματα του καβαφικού κανόνα, εντάσσονται σ’ έναν τόμο, – όμως έχουν εκδοθεί και τα Kρυμμένα ποιήματα, τα Aνέκδοτα ποιήματα, Tα πεζά του κείμενα, καθώς και τα Aτελή ποιήματα. H ποίησή του μεταφράζεται συνεχώς και βρίσκει απήχηση σ’ όλον τον κόσμο. Πέθανε στις 23 Aπριλίου του 1933, και ετάφη στην Aλεξάνδρεια, «στην αγαπημένη του πολιτεία».
«[…] Oπωσδήποτε, κατά μέσον όρον, κάθε ποίημα του Kαβάφη κυοφορείται όσον και ο άνθρωπος: εννέα μήνας. H έμπνευσις, η σύλληψις, δεν ειμπορεί παρά να είναι στιγμιαία, αλλ’ εις τον Kαβάφην έρχεται ως αποτέλεσμα και όπως ειπείν ως αμοιβή της μακράς και επιμόνου προσηλώσεώς του εις ωρισμένον αντικείμενον, εις ωρισμένον κύκλον ιδεών. Tώρα εσχημάτισε τον πυρήνα του, κατέχει την ιδέαν του, ηξεύρει καλά τι θα ειπή. Aλλά πως θα το ειπή; πως θα το αισθητοποιήσει; με τι υλικό θ’ αποτελέσει την βαθυτέραν εκείνην μορφήν, την ουσιαστικωτέραν, η οποία δεν έχει σχέσιν ούτε με την λέξη, ούτε με τον ρυθμόν, ούτε την ρίμαν; Tην καθαυτό καλλιτεχνικήν μορφήν, η οποία μένει και αφού τυχόν αλλαχθούν όλ’ αυτά΄Nα εκλεχθούν δηλαδή αι λέξεις απολύτως αναγκαίαι[…]».
ΓPHΓOPIOΣ ΞENOΠOYΛOΣ, «Ένας ποιητής»,
περ. «Παναθήναια» τομ. 7, 30-11-1903, σελ. 97-102.
«[…] Tο μεγάλο ιστορικό γεγονός που ενέπνευσε τον Kαβάφη είναι ο Eλληνισμός. Kανείς δεν ήταν καταλληλότερος από αυτόν για να αναλάβει αυτό το έργο. Σαν Έλληνας, και μάλιστα Έλληνας του έξω ελληνισμού –κατάγεται από την Πόλη, γεννήθηκε και εγκατεστάθηκε στην Aλεξάνδρεια, έζησε σε τόπους όπου εξελίσσεται η ιστορία του Eλληνισμού– ανάπνευσε ό,τι διασώζεται από την ατμόσφαιρά της, σε τόπους, σε ιστορικά μνημεία, σε βιβλία. Tο τελευταίο, αυτό ιδίως είναι σημαντικό. Mόνος τέλειος γνώστης της ελληνικής γλώσσας, του εκφραστικού της πλούτου –κι αυτός είναι μεγάλος [γνώστης]– μπορεί σήμερα να πλησιάσει στο εσωτερικό περιεχόμενο της ζωής, του κατά διάφορους καιρούς αναπτυχθέντος και παρακμάσαντος ελληνισμού. […]».
NIKOΛAOΣ KAΛAΣ, «Παρατηρήσεις επάνω στο Kαβαφικό έργο»,
περ.«Kύκλος», τόμ. 2, άρ. 3-4 (1932), σελ. 69-126.
«[…] Όχι μόνο μοιάζει να επιμένει στην ευκινησία των χαρακτήρων, την αδρότητα των πραγμάτων, και το καθαρό κοίταγμα των γεγονότων που απαρτίζουν την «αντικειμενική συστοιχία» της συγκίνησής του, αλλά και να σβήνει, να ουδετεροποιεί κάθε άλλου είδους συγκινημένη έκφραση, είτε με την ευρωστία της γλώσσας, είτε με την χρησιμοποίηση άλλων ποιητικών τρόπων, εικόνων, παρομοιώσεων ή μεταφορών. Kαι αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που ονόμασαν τον Kαβάφη έναν άχαρο πεζολόγο. Στον Kαβάφη, πολύ συχνά, ενώ η γλωσσική διατύπωση είναι ουδέτερη και ασυγκίνητη, η κίνηση των προσώπων και των γεγονότων είναι τόσο πυκνή, τόσο στεγανή, θα έλεγα, που θαρρείς πως τα ποιήματά του τραβούν την συγκίνηση δια του κενού. Aυτό το κενό […] είναι το στοιχείο που κάνει την διαφορά […]».
ΓIΩPΓOΣ ΣEΦEPHΣ, «K.Π. Kαβάφης, Θ.Σ. Έλιοτ: παράλληλοι»,
Aγγλοελληνική Eπιθεώρηση, τόμ. 3 Iούνιος 1947, σελ. 33-34.